दलित भन्ने थाहा पाएपछि गोठमा पूजा गराइयो

पहिलो पोस्ट । नयाँ संविधान जारी भएपछि के हुन्छ थाहा छैन । तर अहिलेसम्म नेपाल धर्मनिरपेक्ष मुलुक हो। अन्तरिम संविधान २०६३ अनुसार नेपालमा धर्मनिपरेक्ष मुलुक हो। तर, अझै पनि सबै जातजातिका मानिस एउटै मन्दिरमा बसेर पूजाआजा गर्न पाउँदैनन्। यसै मेसोमा र्भखरै प्युठानको स्वर्गद्वारी मन्दिरमा एक दलित परिवार मन्दिरभित्र पूजाआजा गर्नबाट वञ्चित भएको छ।

मन्दिरमा पूजा गर्नबाट वञ्चित गराएर गोठमा पूजा गराइएपछि अपमानित महसुस गरेर दाङ फर्केका दाङ त्रिपुर नगरपालीका ६ सिस्नेरी निवासी बसन्ता नेपाली  र श्रीमान भीम नेपालीले पत्रकार सम्मेलन गरी घटना सार्वजनिक गरेका छन्।

पीडित बसन्ताको बयान जस्ताको तस्तैः
 

जेठी छोरी सन्ध्या ११ वर्षकी भई, ऊ चार वर्षदेखि बिरामी छे। बेहोश हुने, देउता चढेजस्तो गर्ने समस्याले ज्योतिषलाई हेराउँदा संकटा ग्रह भएकाले ग्रहदान गर्न भनियो। स्वर्गद्वारी मन्दिरमा धेरै पूजारी हुने भएकाले त्यही जान ज्योतिषले सुझाव दिए।

हामी यही साउन २२ गते स्वर्गद्वारी गयौं। अघिल्लो दिनमै गएर हामी बास बस्यौं र २३ गते विहानै पूजापाठका लागि मन्दिरमा छिर्यौं। पूजारीले दुई छोरी र हामी श्रीमान श्रीमतीलाई मन्दिरभित्र बस्न भने। त्यहाँ हलजस्तो कार्पेट बिछ्याएको सफा ठाउँ थियो।

पूजाका सबै सामाग्री तयार बनाएर पूजारीले भित्र आउ भने, हामी बसेर पूजा गर्न शुरु गरेपछि पूजारीले मन्त्र भट्ट्याइरहेका थिए, त्यसै क्रममा  आफ्नो नामथर र गोत्र सोधेपछि मैले थर नेपाली भन्ने बित्तिकै एकाएक उठेर पूजारीले पूजा गर्न नसक्ने बताए।

हामीलाई अचम्म लाग्यो, अघिसम्म निकै हाँसीखुशीरुपमा पूजा गर्न बसेर पात्रो पल्टाउँदै मन्त्र उच्चारण गरिरहेका पूजारी एकाएक उठेपछि मनमा चिसो पस्यो।

'किन उठ्नुभयो गुरु ?’– मैले पूजारीलाई सोधें।

'होइन, म अरु काममा लाग्नुपर्ने भयो, त्यसैले नभ्याउने भएँ’– पूजारीले यसो भनेपछि हामीलाई निकै दुःख लाग्यो।

त्यसपछि पूजारीले उता गाईगोठमा पूजाका लागि जान आग्रह गरे। गाईको गोठमा गएर पूजा गर्दा पवित्र हुने भन्दै उनले गाई दुधे बाजेलाई भनिदिने र उनी पनि पूजारी भएको बताए।

पात्रो पल्टाउँदै मन्त्रोच्चारण गरिरहेको बेला एक्कासी हाम्रो थर सुनेर कालोनिलो बनेका पूजारी त्यहीँ बस्नसमेत सकेनन् र सिधै गाईगोठतिर गए। उनले गाईगोठमा गएर 'दलितहरु आएका रहेछन् यतै पूजा गरिदिनुहोस्’ भनेपछि हामीलाई गोठमै बोलाएर गाई दुहुने व्यक्तिले पूजा गराए।

हामीलाई यस्तो अपमान किन गरियो? हामीले मन्दिरमा पूजा गर्न किन पाएनौं? पटकपटक सोध्यौं तर ती गाइ दुहुने व्यक्तिले 'होइन गाईगोठमा पूजा गर्दा अझ पवित्र हुन्छ, धेरैले यही पूजा गर्छन्, ग्रह फाल्ने यतै हो' भनेर हामीलाई फकाउँदै पूजा गरिदिए।

अरुले मन्दिरमा पूजा गरिरहेको बेला हामीलाई घासँपात र गोबरमात्र थुपारिएको गोठमा पूजा गराएर अपमान गरे। हामीले अपमान महसुस गर्दै पूजा गर्यौं र छोरी सन्धाको ग्रह शान्तिको ग्रह शान्ति गरिदिए वाफत २ हजार ७ सय दियौं। मेरो र श्रीमानको ग्रह शान्ति गरिदिए वापत छुटै १ हजार ५ यस रुपैयाँ दियौं।

त्यसपछि हामी फर्क्यौँ, छोरीले प्रसाद लिन जाउँ भने पनि हामी गएनौं, मलाई त्यो मन्दिर नै हेर्न मल लागेन। तल झर्दा एउटा मन्दिरकै पसल रहेछ। त्यहाँ एक जना 'बाजे’ रहेछन्, उनलाई हामीमाथि किन यसो गरियो भनेर प्रश्न गर्यौं तर उल्टै उनले यो मन्दिर व्यवस्थापन समितिको निर्णय हो, जहाँ पूजा गरे पनि गरिहाल्यौ नि किन मन्दिरभित्रै जानुपर्यो भनेर हकारे।

हामी दाङ आएर फेरि एकपटक फोन गर्दा बाहिर हल्ला नगर्नू, बरु पीर परेको भए आऊ पैसा फिर्ता गरौंला भनेर मन्दिरका व्यक्तिहरुले भनिरहेका छन्। हामीले पैसा फिर्ता त लिउँला तर हामीजस्तै अरु दलितले देशका कुनै पनि मन्दिरमा यस्तो अपमान भोग्नुनपरोस् भनेर यो घटना सार्वजनिक गरेका हौं।

प्रस्तुतिः नरेन्द्र केसी

साभार – पहिलो पोस्ट